یکی از عارضه های ایجاد شده در پا و زانو که می تواند علاوه بر ایجاد اختلال در حرکت و ایستادن موجب کاهش اعتماد به نفس فرد نیز شود، عارضه پای پرانتزی می باشد. پای پرانتزی یا ژنو واروم، وضعیتی است که در آن شکل زانو ها نسبت به حالت اصلی زانو دچار تغییر زاویه شده و خمیده می شود. در این حالت پاها در مقایسه با لگن دچار بیرون زدگی شده و شکلی شبیه به پرانتز می گیرند.
در حالت طبیعی در زمان تولد، فاصله بین زانوها حدود 5 الی 6 سانتیمتر بوده و در سنین شش ماهگی این فاصله به تدریج کم می شود و به 5/2 سانتیمتر می‌رسد و بعد از یک سالگی، این فاصله تا حد زیادی از بین رفته و به صفر می‌رسد.
این مسئله در پا اختلال و عوارضی ایجاد کرده و موجب ایجاد ناهنجاری و آسیب های پا می شود. در هنگام ایستادن، زانوها با فاصله از یک دیگر و مچ پا ها قرار گرفته و به پاها فرم کمانی می دهند. این مشکل می‌تواند موجب ایجاد بی تعادلی، ناهماهنگی و همچنین اختلال در زانو و یا ران شده و در نهایت منجر به بروز درد در زانو و یا حتی ایجاد آسیب های خفیف و شدید به زانو شود. این عارضه در کودکان و همچنین بزرگسالانی که به بیماری هایی مثل بلانت مبتلا هستند و همچنین برخی از افراد کوتوله نیز اتفاق می افتد.
آنچه در این مطلب می‌خوانید
کارهایی که باعث بهبود پای پرانتزی می‌شود:
اصلاح پای پرانتزی معمولاً نیازمند تمرینات و توانبخشی است که به طور منظم و با راهنمایی مناسب انجام شود. حرکات ورزشی می‌توانند در اصلاح پای پرانتزی در کودکان و بزرگسالان موثر باشند.
برخی از حرکات و تمریناتی که ممکن است در اصلاح پای پرانتزی مفید باشند عبارتند از:
- تمرینات تقویت عضلات پا: این تمرینات شامل انواع تمرینات تقویت کشسانی و رباط‌های جانبی زانو پا می‌شود. برخی از تمرینات مثل پیاده روی، دویدن، شنا، دوچرخه سواری و تمرینات مقاومتی مانند اسکات و برنج پا می‌توانند به تقویت عضلات پا کمک کنند.
- تمرینات تعادل و کنترل حرکت: تمریناتی که به بهبود تعادل و کنترل حرکت شما کمک می‌کنند نیز می‌توانند در اصلاح پای پرانتزی موثر باشند. این شامل تمرینات بر روی توپ به وسیله دست‌ها و پاها، تمرینات روی یک پانچینگ بال یا صندلی حرکتی و تمرینات مربوط به تعادل و هماهنگی است.
- تمرینات انعطاف‌پذیری: تمرینات انعطاف‌پذیری، مانند تمرینات خم شدن و دراز کشیدن پاها، کشش عضلات ران و پاها، و تمرینات یوگا و پیلاتس، می‌توانند در بهبود قابلیت حرکت و انعطاف پاها کمک کنند.
علت بروز عارضه پای پرانتزی در بزرگسالان:
- وراثت و سابقه خانوادگی
- نرمی استخوان
- نقص مادرزادی
- بیماری بلانت
- اضافه وزن بیش از حد در کودکی
- راه رفتن زود هنگام کودک
- نشستن و راه رفتن نادرست (سبک زندگی نامناسب در دوران کودکی)
تاثیر پای پرانتزی در زندگی:
پس از تشخیص پای پرانتزی، این سوال مطرح می شود که چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟ آیا جای نگرانی وجود دارد یا خیر؟ درواقع، پای پرانتزی یک عارضه‌ی شناخته شده است اما اگر شما احساس درد و نارضایتی از دردهای مفصلی ندارید لازم نیست برای درمان اقدام کنید، کمااینکه ورزشکاران و اکثر فوتبالیست ها دارای پاهای پرانتزی هستند، حتی این مساله یک مزیت برای آن ها محسوب می شود زیرا فوتبالیست های با پای پرانتزی می توانند تکنیک های فوتبالی را بهتر اجرا کنند.
وجود عوارض پای پرانتزی در بزرگسالی موجب می شود فشار وزن به داخل زانو و ساق بیشتر شود. این معضل اگر به مرور زمان و افزایش سن، درمان نشود این افراد دچار آرتروزهای قسمت های داخلی زانو می شوند. چون بیشترین وزن به قسمت داخلی زانو وارد می شود و دچار ساییدگی و مشکلات مفاصل می شوند.در صورتی که عارضه پای پرانتزی به موقع درمان نشود و پاها به حالت خمیده باقی بمانند؛ در این صورت مشکلات زیادی برای فرد ایجاد می شود که از شایع ترین عوارض پای پرانتزی در بزرگسالان عبارت‌اند از:
وارد شدن فشار مضاعف به زانو
التهاب مچ پا
آیا کفی برای درمان پای پرانتزی مناسبه؟
یکی از روش‌های درمانی که می‌تواند درد و ناراحتی ناشی از عارضه پای پرانتزی را کمتر کند، استفاده از کفی طبی مخصوص پای پرانتزی است. البته اینکه چه کفی برای پای بیمار مناسب است، توسط پزشک تشخیص داده می‌شود. پزشک بر اساس پارامترهایی مانند میزان انحراف پرانتزی پاها و نیز شدت بروز درد در ناحیه زانو، پا و لگن تشخیص می‌دهد که چه نوع کفی برای بیمار مناسب‌تر است. استفاده از کفی طبی غیر از پیشگیری از درد و بهبود عملکرد پاها، مزایای دیگری را نیز به همراه دارد که این مزایا عبارت‌اند از:
- راحتی در زمان راه رفتن
- بهبود وضعیت ستون فقرات
- اصلاح قوس کف پا
روش‌های درمان برای پای پرانتزی:
کفش طبی یا کفی طبی
کاهش وزن و لاغری
درمان بیماری زمینه‌ای (درمان نرمی استخوان)
رژیم غذایی غنی از ویتامین‌های ضروری برای استخوان
تصحیح عادات رفتاری غلط و همین‌طور پرهیز از چهارزانو نشستن
ورزش (بدنسازی، یوگا، پیلاتس، ماساژ) و حرکات اصلاحی و تقویت عضلات ضعیف
نتیجه گیری:
بسیاری از بیماران از ما می‌پرسند کدام درمان برای من بهترین است؟ بهتر است بدانید، انتخاب بهترین درمان به عوامل بسیاری مانند دلیل بیماری، شدت بیماری و تفاوت قد پاها بستگی دارد؛ بنابراین، ما به شما توصیه می‌کنیم حتما به کلینیک ارتوپدی فنی بوعلی مراجعه کنید تا زانوها و پاهایتان توسط پزشک بررسی شود و بهترین درمان به شما پیشنهاد داده شود. پزشکان این کلینیک مطمئن می‌شوند تمام گزینه‌های موجود برای درمان را درک کرده‌اید و درمان را با توجه به نیازهای شما انتخاب می‌کنند. بهتر است هر چه سریع‌تر اقدام به درمان پای پرانتزی کنید؛ زیرا، اگر غضروف‌ها غیر قابل بازگشت شوند یا شدت این بیماری افزایش یابد، جراحی استئوتومی تنها روش برای درمان آن خواهد بود.
