شمایی که دارید این مطلب را می‌خوانید، دو حالت دارد: صافی کف پا دارید ولی دردی در ناحیه پا ندارید یا صافی کف پا دارید و همچنین درد در ناحیه پا دارید. برای درمان آن چند روش وجود دارد مانند: کفی طبی، کفش طبی، تمرینات اصلاحی، فیزیوتراپی، جراحی و مصرف دارو.
به هیچ عنوان نمی‌توان گفت که شما فقط با استفاده از کفی طبی درمان یا درد شما کاهش پیدا می‌کند. هر فردی ممکنه است شرایط متفاوتی با دیگری داشته باشد. یک شخصی که در بزرگسالی است و همینطور کف پای غیر قابل انعطاف پذیر دارد ممکن است کار به جراحی بکشد و ممکن است با کفی طبی هم درمان شود.
طبق گفته های بالا پیشنهاد می‌کنیم که حتما اول به یک دکتر متخصص مراجعه کنید تشخیص کامل از وضعیت شما دهد و مطابق دستور آن برای درمان اقدام کنید.
در ادامه قرار است روش هایی برای درمان کف پای صاف را به شما بگوییم. در ضمن تمرینات اصلاحی هم قرار است در این پست قرار بگیرد که کمک کننده شما هست.
آنچه در این مطلب می‌خوانید
انواع کف پای صاف
چندین نوع کف پای صاف وجود دارد. کف پای صاف میتواند مادرزادی یا اکتسابی باشد، در مادرزادی ژنتیک تاثیر زیادی در ایجاد کف پای صاف می‌گذارد. اما در اکتسابی ممکن بر اثر صدمات باعث ایجاد کف پای صاف شود.
به طور کلی کف پا میتواند انعطاف پذیر باشد یا غیر قابل انعطاف پذیر باشد.
کف پای انعطاف پذیر
کف پای انعطاف پذیر به این معنی است که فرد زمانی که کف پای خود را بر روی زمین قرار می‌دهد و فشار بدن بر روی کف پا وارد می‌کند. صافی کف پا مشاهده میشود. اما پا خود را بلند می‌کند یا بر روی پنجه پا می‌ایستد قوس کف پا مشاهده میشود. به این نوع کف پا، کف پای انعطاف پذیر گفته میشود.
کف پای غیر قابل انعطاف پذیر
در کف پای غیر قابل انعطاف پذیر فرد باید به دنبال درمان و اصلاح باشد. کف پای غیر قابل انعطاف پذیر نسبت به کف پای انعطاف پذیر دیرتر بهبود و درمان میشود. در بعضی مواقع طبق تشخیص دکتر متخصص نیاز به جراحی می‌باشد.
این نوع کف پا چه فرد پا را بر روی زمین قرار دهد چه روی پنجه بایستد یا پای خود را بلند کند همچنان کف پا صاف است. قوس کف پا مشاهده نمی‌شود.
علائم همراه با صافی کف پا
ظاهر کف پای صاف را می‌توان علائم آن دانست. بر روی پای خود بایستید و مشاهده کنید که کف پای شما بر روی زمین هست یا خیر. در صورتی که کف پای شما بر روی زمین باشد به این معنی است که شما صافی کف پا دارید. اما قوس پا مشاهده شود صافی کف پا ندارید.
عوامل تاثیرگذار در صاف بودن کف پا
عواملی که در صافی کف پا تاثیرگذار هستند شامل:
- بارداری
- ارثی
- اضافه وزن داشتن (چاقی)
- افزایش سن
- دیابت
- شکستگی و دررفتگی
تمام موارد بالا میتواند تاثیر بسزایی بر روی صافی کف پا بگذارد.
کف پای صاف چه عوارضی برای فرد دارد؟
درست است که کف پای صاف از نظر ظاهری عارضه خطرناکی به حساب نمی‌آید ولی میتواند عوارضی خطرناک هم داشته باشد. به عنوان مثال شخصی که مشکل پا و مچ پا دارد، صافی کف پا میتواند این وضعیت را بدتر کند.
افراد دیگری مانند وزرشکارانی که دارای صافی کف پا هستند بیشتر در معرض آسیب یا شکستگی قرار می‌گیرند.
اگر صافی کف پا درمان نشود بنا به دلایلی و وضعیتی که در آن ممکن است بدتر و وخیم تر شود. به همین خاطر باید کفش مخصوص کف پای صاف و کفی طبی استفاده کنند.
یک عوارض دیگری که به وجود می‌آورد، باعث انحراف شست پا (انگشت چکشی) شود.
روش های تشخیص صافی کف پا
اگر کف پای صاف به همراه درد باشد. متخصص معاینات لازم را انجام می‌دهد. همچنین وضعیت کامل پا را بررسی می‌کند. اگر پاشنه پای شما به سمت خارج پا خم شود کف پای شما صاف است. اما به سمت داخل خم شود کف پای شما قوس زیادی می‌گیرد.
معاینات بالینی
زمانی معاینات بالینی انجام میشود که تغییر شکل در پا مشاهده شود. متخصص می‌آید معاینات لازم را انجام می‌دهد. اما در برخی مواقع متخصص برای اینکه تشخیص دقیق دهد از روش های دیگر مانند تصویربرداری، اشعه ایکس، و دیگر موارد استفاده می‌کند که به صورت واضح بررسی را انجام دهد.
اشعه ایکس
یکی از روش های تشخیص کف پای صاف استفاده از اشعه ایکس است. اما اشعه ایکس تنها کف پا را شامل نمی‌شود، اشعه ایکس مچ پا و پاشنه را حتی شامل میشود. بستگی به شرایط این روش میتواند به روند درمان کمک کند که متخصص بهتر تصمیم گیری کند.
آزمایش MRI
ممکن است به تاندون‌ها، رباط‌ها و دیگر موارد آسیب دیده باشد. شما متوجه نشده باشید و جزئی باشد. متخصص با آزمایش ام ار ای (MRI) با خیال راحت ارزیابی کند، بهترین درمان را به شما بگوید.
درمان کف پای صاف بدون جراحی
بهترین زمان برای درمان کف پای صاف کودکی است. به دلیل در حال رشد بودن و انعطاف پذیر بودن بدنشان است. هرچه زودتر اقدام کنید به نفع کودکتان است. چرا که تا قبل از بزرگسالی می‌توان از این مشکل جلوگیری کرد و آن را بر طرف کرد. اما هرچه سن بالاتر می‌رود روند بهبود و درمان کمتر میشود. به همین خاطر انعطاف پذیری آن کمتر میشود.
اما به این معنا نیست که بزرگسالان نباید اقدام کنند. هر زمان تشخیص دادید بهتر است به متخصص مراجعه کنید.
حالا کف پای صاف چگونه درمان میشود؟ شما باید طبق دستور متخصص و ارتوپدی فنی پیش ببرید. هر چیزی که به شما گفتند را انجام بدید تا در کمترین زمان ممکن بهبود پیدا کنید. روش‌هایی که باعث درمان صافی کف پا میشود شامل:
- کفی طبی
- کفش طبی
- تمرینات اصلاحی
- ماساژ درمانی
- کاهش وزن
- مصرف دارو
نکته: افراد بزرگسال متخصص درمان صافی کف پا را با غیر جراحی شروع می‌کند. اگر با روش غیر جراحی درمان یا بهبود نیافتند از روش جراحی استفاده می‌کنند.
کفش طبی
استفاده از کفش های غیر طبی و نامناسب به جای درمان به شما آسیب می‌رساند. اما به این معنی نیست که فقط کفش طبی مناسب شماست، کفش طبی بر اساس استاندارد های فرد ساخته میشود به همین دلیل مناسب ترین کفش برای افرادی است که دچار صافی کف پا شده اند. حتی در بازار کفش هایی وجود دارند که مناسب هستند و به پا آسیب نمی رسانند. اما اگر می‌خواهید بهترین مورد را داشته باشید برای مشکلات پا آن هم کفش طبی است.
استفاده از کفی های مخصوص کف پا
بهترین روش برای درمان صافی کف پا آن هم بدون جراحی را می‌توان گفت کفی طبی است البته کفی طبی سفارشی نه کفی طبی آماده. کفی طبی که برای پا شما ساخته شده باشد. استفاده از کفی طبی آماده باعث بهبود و درمان نمی‌شود.
کفی طبی باید بر اساس فشار وارد شده بر روی پا، قوس پا، طول و عرض پا ساخته شود.
کفی طبی مزیت های مختلفی دارد شما می‌توانید در مقاله مزایای کفی طبی آن را مطالعه کنید.
حرکات اصلاحی برای صافی پا
حرکاتی که برای پا شما مناسب باشد را فیزیوتراپ میتواند به شما بگویید. یک فیزیوتراپ میتواند تشخیص دهد که چه حرکاتی مناسب شما است. حتی اگر صافی کف پا در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد کرده باشد که نتوانید به خوبی راه بروید، حرکات اصلاحی میتواند گزینه خوبی برای درمان آن باشد.
کاهش وزن و لاغری سالم
یکی از روش‌هایی که به روند درمان صافی کف پا کمک می‌کند کاهش وزن است، افرادی که اضافه وزن دارند به دلیل فشار زیاد بر روی پا ممکن است روند درمان را آهسته کند، همچنین باعث درد در کف پا در دراز مدت میشود. به همین دلیل کاهش وزن میتواند به روند درمان کمک کننده باشد.
نکته: کاهش وزن باید به صورت اصولی، سالم و بدون عوارض باشد.
مصرف داروهای ضد درد
زمانی که درد شدیدی در بابت صافی کف پا شدید و همچنین در هنگام راه رفتن برای شما مشکل ساز باشد. متخصص برای شما دارو تجویز می‌کند. درد را تسکین دهد.
صافی کف پا تا چه سنی قابل درمان است؟
تماما به سن، بدن و نوع مشکل بستگی دارد. اما بهترین زمان برای درمان در کودکان و نوجوانان است. اما در بزرگسالان احتمال درمان وجود دارد. بستگی به شرایط شما دارد.
در کودکان و نوجوانان
صافی کف پا در سنین ۵ الی ۱۷ سالگی قابل درمان است به کمک کفی طبی و کفش طبی.
به طور معمول تا سن ۳ سالگی و حتی ۴ سالگی طبیعی است کف پای صاف داشته باشد و نیازی به درمان خاصی ندارند. به مرور زمان فرم پا شکل می‌گیرد.
اما همچنان کف پا صاف بود بعد ۵ یا ۶ سالگی بهتر است به کلینیک ارتوپدی فنی یا متخصص ارتوپد مراجعه کنید. درمان آن را شروع کنید. به طور معمول کفش طبی و کفی طبی مناسب است. یا تحت شرایط خاص از بریس استفاده می‌کنند.
در بزرگسالان
در سنین بالاتر از ۲۰ سالگی شرایط مقداری سخت تر میشود. اگر صافی کف پا از نوع انعطاف پذیر باشد به کمک کفی طبی، ورزش های اصلاحی و کفش طبی قابل درمان است.
اما در صافی کف پا از نوع غیر قابل انعطاف پذیر ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
نکته: در هر سنی شما باید با پزشک مشورت کنید طبق دستور پزشک مسیر را پیش ببرید. اگر طبق مسیر پزشک پیش نروید نه تنها بهبود پیدا نمی‌کنید بلکه باعث آسیب بیشتر میشود.
جراحی صافی کف پای
جراحی به ندرت اتفاق می‌افتد چون متخصص اول با روش غیر جراحی درمان را پیش می‌برد به کمک کفی طبی، کفش طبی، ورزش های اصلاحی در صورتی که روش غیر جراحی کارساز نبود. متخصص گزینه جراحی را پیش می‌آورد.
دلایل ایجاد صافی کف پا
مهم ترین دلایلی که باعث ایجاد کف پای صاف میشود عبارت اند از:
- ارثی
- چاقی
- افزایش سن
- آرتروز
- پارگی تاندون
- بارداری
- دیابت
- اتصال غیرطبیعی دو استخوان پشت پا
- بیماری های سیستم عصبی یا عضله
کی به دکتر مراجعه کنیم؟
تحت هر شرایطی درد در ناحیه پا دچار شدید به دکتر مراجعه کنید. اما شرایطی که لازم است به دکتر مراجعه کنید.
- زمانی که به تازگی دچار صافی کف پا شدید. به پزشک مراجعه کنید.
- اگر درد در ناحیه پا یا حتی قوزک پا دارید به پزشک مراجعه کنید.
- عدم راحتی در حین استفاده از کفی طبی
تمرینات اصلاحی برای صافی کف پا
تمرینات اصلاحی برای کف پای صاف که در زیر نوشته شده از وبسایت فیتامین گرفته شده است. که تمرینات بسیار خوبی برای صافی کف پا می‌باشد.
ماساژ چرخشی با توپ تنیس
۱- برای انجام این تمرین ابتدا روی یک صندلی بنشینید و کمر خود را صاف نگه دارید؛
۲- یک توپ تنیس زیر یکی از پاهای خود بگذارید و آن را با کف پای تان بگیرید؛
۳- توپ را به عقب و جلو از انگشتان تا پاشنه پای‌تان بچرخانید؛
۴- این تمرین را حدود ۳۰ ثانیه برای هر دو پا انجام دهید.
فشار نقطه‌ای به پاها
۱- بنشینید و یک حوله را روی زمین و کف پای خود قرار دهید؛
۲- سعی کنید حوله را با پای‌تان جمع کنید؛
۳- حتما پاشنه‌ی پا روی زمین باشد؛
۴- در حین جمع کردن حوله پنجه و نوک پا باید به زمین فشار بیاورد؛
۵- این تمرین را در دو ست با ۵ تکرار برای هر پا انجام دهید.
بلند کردن پنجه و پاشنه با چرخش انگشتان
۱- صاف روی یک صندلی بنشینید و پاهارا روی زمین بگذارید؛
۲- در مرحله‌ی اول انگشتان را روی زمین باشند و پاشنه‌ها را بالا ببرید؛
۳- این وضعیت را به مدت ۵ ثانیه حفظ کنید و سپس پاشنه‌ها را پایین بیاورید؛
۴- برای مرحله دوم پاشنه‌ها را بالا ببرید و انگشتان خود را به سمت داخل جمع کنید، طوری‌که فقط انگشت شصت‌تان با زمین تماس داشته باشند؛
۵- قبل از پایین آوردن پاشنه‌ها ۵ ثانیه ثابت بمانید؛
۶- با ۱۰ بار تکرار هر مرحله، انعطاف و تحرک را برای درمان کف پای صاف ایجاد کنید.
کشش انگشت شصت
۱- روی یک صندلی صاف بنشینید و پاها را روی زمین قرار دهید؛
۲- پای چپ را روی ران راست بگذارید؛
۳- حال انگشت شست پا را به آرامی به سمت بالا، پایین و به پهلو بکشید؛
۴- انگشت شست پا را در هر حالت به مدت ۵ ثانیه نگه دارید؛
۵- این کار را ۱۰ بار برای هر پا تکرار کنید.
جدا کردن انگشتان
۱- روی یک صندلی بنشینید و پاها را به آرامی روی زمین قرار دهید؛
۲- انگشتان پا را تا جایی که ممکن است بدون فشار از هم باز کنید؛
۳- در این وضعیت به مدت ۵ ثانیه ثابت بمانید.
۴- این حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید؛
۵- این تمرین را می توانید برای هر دو پا به‌طور همزمان انجام دهید یا به صورت متناوب، بسته به اینکه با کدام راحت‌تر باشید؛
۶- اگر تمایل داشتید که حرکت را چالشی‌تر کنید، می‌توانید یک نوار پلاستیکی دور انگشتان خود بپیچید تا باعث مقاومت شود و به درمان کف پای صاف شما کمک بیشتری کند.
برداشتن تیله و مهره با انگشتان
۱- صاف روی یک صندلی بنشینید و پاها را روی زمین بگذارید؛
۲- یک کاسه خالی و تعدادی تیله را روی زمین جلوی پاهای خود قرار دهید؛
۳- تنها با استفاده از انگشتان یک پا، تیله‌ها را بردارید و در کاسه خالی قرار دهید؛
۴- این تمرین را با پای دیگر تکرار کنید.
کشش پنجه
۱- صاف روی یک صندلی بنشینید و پاها را روی زمین بگذارید؛
۲- پای چپ را روی ران راست قرار دهید؛
۳- انگشتان پا را به سمت مچ پا (به سمت بالا) بکشید؛
۴- توجه کنید که باید یک احساس کشش در امتداد پایین پا و پاشنه وجود داشته باشد؛
۵- ۱۰ ثانیه نگه دارید؛
۶- ماساژ دادن قوس پا در حین کشش به کاهش درد آن کمک می‌کند؛
۷- این تمرین را ۱۰ بار برای هر پا تکرار کنید.
لیفت قوس کف پا
۱- طوری بایستید که پاشنه‌های شما دقیقا زیر لگن شما قرار بگیرند.
۲- در سرتاسر طول این تمرین، پنجه‌ی پای خود را به کف زمین بچسبانید.
۳- وزن خود را روی لبه‌های خارجی پای خود بیندازید و تا جایی که می‌توانید، قوس پای خود را بالا بکشید.
۴- سپس به کف پای خود استراحت دهید و اجازه دهید به کف زمین بازگردد. با این تمرین، ماهیچه‌هایی که قوس پای شما را بالا نگه می‌دارند، تقویت می‌کنید.
۵- این کار را ۱۰ الی ۱۵ بار در ۲ الی ۳ ست تکرار کنید.
سوالات متداول
آیا استفاده مداوم از کفی باعث درمان کف پای صاف میشود؟
استفاده مداوم از کفی طبی معمولاً به درمان کامل صافی کف پا منجر نمی‌شود، اما میتواند به کاهش درد و بهبود عملکرد پا کمک کند. کفی‌ها به توزیع بهتر فشار و اصلاح وضعیت پا کمک می‌کنند، اما این اصلاحات دائمی نیستند و بهبودی کامل نیاز به درمان‌های دیگری مانند تمرینات تقویتی، فیزیوتراپی و در موارد شدید، جراحی دارد. استفاده مداوم از کفی‌ها میتواند در کنترل علائم و جلوگیری از بدتر شدن مشکلات نقش موثری ایفا کند.
چه گروه‌هایی در معرض خطر صافی کف پا قرار می‌گیرند؟
گروه‌هایی که در معرض خطر صافی کف پا قرار دارند شامل کودکان، به‌ویژه در سنین رشد، افرادی با سابقه خانوادگی این مشکل، افراد دارای اضافه‌وزن، و کسانی که به دلیل ایستادن طولانی‌مدت یا فعالیت‌های سنگین فیزیکی فشار زیادی به پاهای خود وارد می‌کنند، هستند. همچنین افراد مسن به دلیل کاهش قابلیت ارتجاعی تاندون‌ها و ضعیف شدن ساختار پا، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این مشکل قرار دارند.
کف پای صاف باعث بروز چه بیماری هایی می شود؟
کف پای صاف میتواند منجر به بروز مشکلاتی مانند درد در پاها، زانوها و کمر شود. همچنین این اختلال میتواند تعادل و عملکرد درست مفاصل را مختل کند، که به مرور زمان باعث بروز بیماریهایی نظیر التهاب مفاصل (آرتروز) و مشکلات عضلانی-اسکلتی میشود. تغییر در نحوه راه رفتن نیز میتواند فشار بیشتری به سایر نقاط بدن وارد کرده و مشکلاتی نظیر آسیبهای تاندون، التهاب کف پا، و حتی مشکلات ستون فقرات ایجاد کند.
اسکن پا برای چه مواردی لازم است؟
اسکن پا معمولاً برای تشخیص دقیق نوع صافی کف پا، ارزیابی میزان شدت و بررسی توزیع فشار در سطح پا انجام میشود. این اسکن به پزشکان کمک می‌کند تا بر اساس نتایج آن، کفی‌های طبی مناسب و برنامه‌های درمانی شخصی‌سازی شده را تجویز کنند. همچنین در مواردی که بیمار دچار مشکلات مزمن در پا یا سایر نواحی بدن به دلیل کف پای صاف است، اسکن پا میتواند به تعیین دقیق منبع مشکل و انتخاب روش درمانی مناسب کمک کند.
